Doanh nghiệp chung tay cùng người lao động vượt qua mùa dịch Covid-19
Dịch Covid-19 hiện đang làm cho nền kinh tế thế giới bị ảnh hưởng nặng nề. Tại Việt Nam, nhiều doanh nghiệp bị thiếu hụt nguồn nguyên liệu trầm trọng làm ảnh hưởng đến sản xuất. Trước tình hình dịch bệnh chưa thể tiên đoán khi nào kết thúc, nhiều doanh nghiệp đã lên các phương án cắt giảm chi phí, trong đó chi phí nhân sự đang làm doanh nghiệp đau đầu nhất. Bởi lẽ nếu cho người lao động thôi việc thì sợ gặp rủi ro về pháp lý và thiếu hụt nhân sự sau khi cơn bão dịch bệnh qua đi, cũng như ảnh hưởng đến uy tín nhà tuyển dụng trên thị trường lao động. Tại thời điểm này, chủ doanh nghiệp cần tìm ra giải pháp vẹn toàn để vừa tồn tại được trong lúc khó khăn vừa giữ được nguồn lực.
Thỏa thuận để chia sẻ khó khăn
Có thể thấy, ảnh hưởng của dịch Covid-19 đã gây nên những khủng hoảng về nhân sự tại một số công ty hiện nay, đặc biệt là tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa có vốn không nhiều, chưa kể một số công ty phải đi vay và đang hoảng loạn tìm cách xoay sở. Vì thế, đa phần các công ty chọn cách cắt giảm nhân sự hoặc giảm giờ làm, giảm lương. Đối với các trường hợp này, vì thị trường chung đang khó khăn nên người lao động có thể phần nào hiểu được. Tuy nhiên, câu chuyện cần lưu ý là ban lãnh đạo nên xem xét cách trao đổi, truyền đạt với nhân viên để họ thực sự thấu hiểu. Các phương án dưới đây được sắp xếp theo thứ tự tăng dần mức độ ảnh hưởng đến người lao động để chủ doanh nghiệp lựa chọn.
1. Phương án thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động:
Trên cơ sở tự nguyện, công ty có thể thỏa thuận với người lao động một khoản hỗ trợ tài chính trong khả năng của mình để người lao động đồng ý kết thúc quan hệ lao động và tìm kiếm cơ hội mới. Phương án này phù hợp trong trường hợp chủ doanh nghiệp có tính đến chuyện tạm ngừng kinh doanh, giải thể hoặc phá sản do không thể vực dậy được doanh nghiệp hoặc cần cắt giảm một phần nguồn nhân lực. Điều 36.3 Bộ luật Lao động 2012 cho phép các bên tự do thỏa thuận chấm dứt hợp đồng lao động có kèm theo khoản tài chính hoặc không.
2. Phương án tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động trong một thời hạn:
Công ty thương lượng với người lao động để chi trả một khoản tiền hoặc không phải thanh toán tiền nếu người lao động đồng ý. Phương án này sẽ giúp doanh nghiệp vẫn duy trì quan hệ lao động với người lao động nhưng có thể giải phóng được nghĩa vụ chi trả tiền lương, phúc lợi, bảo hiểm và thuế thu nhập cá nhân.
Nó cũng giúp doanh nghiệp không phải thực hiện tuyển dụng lại người lao động, đồng thời giúp người lao động có một cơ hội việc làm trong tương lai tại thời điểm bắt đầu thực hiện tiếp hợp đồng lao động. Căn cứ pháp lý của phương án này là điều 32 Bộ luật Lao động 2012.
3. Phương án thỏa thuận về trả tiền lương ngừng việc:
Theo điều 98.3 Bộ luật Lao động 2012, công ty được quyền thỏa thuận với người lao động để trả tiền lương ngừng việc. Theo đó tiền lương ngừng việc có thể thỏa thuận nhưng không thấp hơn mức lương tối thiểu vùng năm 2020 theo Nghị định 90/2019/NĐ-CP (Vùng I: mức 4.420.000 đồng/tháng; Vùng II: mức 3.920.000 đồng/tháng; Vùng III: mức 3.430.000 đồng/tháng; Vùng IV: mức 3.070.000 đồng/tháng).
4. Phương án thỏa thuận giảm thời giờ làm việc và giảm tiền lương:
Phương án này cân bằng được lợi ích của người lao động và công ty theo tình hình diễn biến của dịch bệnh và năng lực sản xuất kinh doanh của công ty. Để thực hiện phương án này, công ty có thể căn cứ vào điều 35 Bộ luật Lao động 2012 để yêu cầu sửa đổi, bổ sung hợp đồng lao động hoặc ký kết phụ lục hợp đồng để thay đổi thời giờ làm việc và tiền lương trong một khoảng thời gian phù hợp với tình hình diễn biến của dịch bệnh và kế hoạch kinh doanh của công ty.
Doanh nghiệp đạt được gì nếu không cắt giảm nhân sự
Không thể phủ nhận thời điểm dịch bệnh là thời điểm hàng trăm ngàn doanh nghiệp đang lo lắng về doanh thu sụt giảm, nhiều gánh nặng về tài chính đang bủa vây doanh nhân. Nếu chủ doanh nghiệp có thể tìm ra phương án khắc phục khó khăn tại thời điểm này để giữ nguyên lực lượng lao động thì người người, nhà nhà đều bảo đảm được thu nhập, gián tiếp ổn định lực lượng sản xuất.
Nếu doanh nghiệp tìm được giải pháp tốt để không phải cắt giảm nguồn nhân lực sẽ giúp xây dựng được hình ảnh nhà tuyển dụng trong thị trường lao động. Đồng thời, việc giữ nguồn nhân lực tại thời điểm này sẽ giúp xây dựng được mối quan hệ lao động trở nên tốt đẹp hơn và không mất chi phí tuyển dụng mới, đào tạo người mới khi dịch bệnh qua đi.
Một trong những cách tạo ra giá trị trong thời điểm nhiều bộ phận, phòng ban và người lao động nhàn rỗi là thực hiện công tác đào tạo chuyên môn, kỹ năng mềm, cải tiến quy trình làm việc, tập trung nghiên cứu sản phẩm mới, công nghệ mới, thử nghiệm phương án làm việc online, làm việc tại nhà... Trong thời buổi nền kinh tế số, sức mạnh và tài sản đáng giá nhất của doanh nghiệp là nhân tài, nguồn nhân lực đã thuần thục về làm việc nhóm.
Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn