Hệ thống PCCC nhà xưởng có những quy định và tiêu chuẩn thiết kế mới nào về phòng cháy chữa cháy?

Hệ thống PCCC nhà xưởng là tiêu chuẩn an toàn cần có của các nhà xưởng sản xuất theo Nghị định 79 của Chính phủ. Hệ thống này đóng vai trò rất quan trọng trong các nhà máy sản xuất, đặc biệt khi các vụ cháy lớn xảy ra ngày càng nhiều. Vậy quy định hệ thống PCCC nhà xưởng tiêu chuẩn là gì và gồm những loại nào? Cùng Kizuna giải đáp các thắc mắc trên trong bài viết dưới đây. 

Quy định tiêu chuẩn về thiết kế hệ thống PCCC nhà xưởng là gì?

Quy định hệ thống PCCC nhà xưởng tiêu chuẩn là những yêu cầu bắt buộc được đặt ra nhằm hạn chế những hậu quả gây ra bởi cháy nổ đến con người và tài sản của doanh nghiệp. Dù thuộc quy mô lớn hay nhỏ, các doanh nghiệp ở Việt Nam đều phải đầu tư và trang bị hệ thống PCCC cho nhà xưởng. 

Theo đó, các chủ doanh nghiệp cần nắm rõ quy định về nhà máy sản xuất, PCCC đối với nhà xưởng để đáp ứng được các tiêu chuẩn về PCCC. Dưới đây là một số các quy định thi hành về PCCC nhà xưởng theo nghị định 79 của Chính phủ:

- Tiêu chuẩn QCVN 08: 2009/BXD liên quan đến kỹ thuật quốc gia dành cho công trình ngầm đô thị.

- Tiêu chuẩn QCVN 06: 2010/BXD về kỹ thuật quốc gia liên quan đến an toàn cháy cho nhà ở và công trình xây dựng.

- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 2622 – 1995 về phòng cháy, chống cháy dành cho nhà ở và công trình - yêu cầu thiết kế.

- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 3890 – 2009 liên quan đến trang thiết bị và những yêu cầu cơ bản về việc bố trí, kiểm tra, bảo dưỡng các phương tiện PCCC cho nhà ở và công trình xây dựng.

- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 5738 – 2001 về hệ thống báo cháy được lắp đặt trong nhà xưởng – Yêu cầu về kỹ thuật và bản vẽ chi tiết.

- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 5760 – 2001 về hệ thống chữa cháy nhà xưởng – Yêu cầu chung về thiết kế chi tiết, lắp đặt và sử dụng hệ thống PCCC.

- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 4513 – 88 về cấp nước bên trong hệ thống PCCC – Tiêu chuẩn về thiết kế.

- Tiêu chuẩn Việt Nam TCVN 3526 – 89 liên quan đến an toàn PCCC – Yêu cầu chung cho hệ thống PCCC.

>> Xem thêm: Các quy định phòng cháy chữa cháy kho bãi tại Việt Nam 

Hệ thống PCCC nhà xưởng tiêu chuẩn theo quy định (Nguồn: Sưu tầm)

Hệ thống PCCC nhà xưởng bao gồm những loại nào?

Hệ thống PCCC nhà xưởng, doanh nghiệp, nhà máy sản xuất cần đáp ứng đúng các tiêu chuẩn PCCC. Vậy tiêu chuẩn PCCC nhà xưởng bao gồm những gì? 

Hệ thống chữa cháy vách tường

Hệ thống chữa cháy vách tường thường được sử dụng trong các nhà xưởng, nhà kho có nguy cơ phát sinh sự cố cháy nổ thấp. Hệ thống PCCC vách tường lấy nước từ trạm bơm và hệ thống họng lấy nước vách tường để ngăn chặn hỏa hoạn kịp thời. Khi xảy ra sự cố, bạn chỉ cần vặn mở van chặn, nước sẽ lập tức phun ra để dập tắt lửa. 

Chữa cháy tự động Sprinkler

Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler là hệ thống PCCC hoạt động bằng nước với đầu phun luôn được đặt ở chế độ sẵn sàng. Hệ thống này sẽ tự động kích hoạt chữa cháy khi nhiệt độ tại đó đạt ngưỡng nhất định. Đầu phun khác nhau sẽ có ngưỡng hoạt động khác nhau, phù hợp để lắp đặt cho nhiều quy mô công trình.

Hệ thống PCCC tự động Sprinkler 

Hệ thống phòng cháy chữa cháy bán tự động

Hệ thống PCCC bán tự động là hình thức PCCC cổ điển và phổ biến nhất hiện nay. Hệ thống này chỉ đơn giản gồm có hộp chữa cháy, hộp chữa cháy gắn trên vách tường chứa các thiết bị như cuộn vòi, lăng phun và bộ van. Hình thức chữa cháy này được kích hoạt bằng van xả với đường ống áp lực có sẵn.

Hệ thống PCCC nhà xưởng bằng khí

Hệ thống PCCC nhà xưởng bằng khí được thiết kế để bảo vệ một nhà xưởng cỡ nhỏ (dưới 1500 m3). Hệ thống chữa cháy tự động FM-200 phun ra một chất khí chữa cháy có tên là FM-200 hoặc HFC-227ea. Những khí này đều là khí sạch, không những thế còn có tác dụng chữa cháy hiệu quả và cân bằng được lượng khí O2 cần thiết để cho con người hô hấp tạm thời trong đám cháy. Hơn thế nữa, sau khi hoàn tất nhiệm vụ chữa cháy, chất khí chữa cháy không để lại hậu quả tai hại nào đối với các vật dụng, thiết bị, máy móc trong khu vực vừa chữa cháy.

Bọt phòng cháy chữa cháy

Bọt Foam là loại bọt dùng để chữa cháy rất thông dụng hiện nay. Bọt Foam giúp làm mát ngọn lửa, bao phủ nhiên liệu để ngăn chặn tiếp xúc với oxy, từ đó dẫn đến sự ức chế của quá trình đốt cháy. Mặc dù được phát minh bởi nhà hóa học người Nga Alexander Loran từ năm 1902 nhưng bọt Foam vẫn được sử dụng phổ biến cho tận ngày nay với mục đích chữa cháy. 

Các chất hoạt động trên bề mặt cần phải tạo bọt ở nồng độ dưới 1%. Các thành phần khác của bọt chống cháy là những dung môi hữu cơ như rimethyl- trimylene glycol, hexylene glycol, các chất ổn định bọt như lauryl alcohol và chất ức chế ăn mòn.

Bọt Foam chữa cháy được tạo thành từ bọt cô đặc, không khí và nước. Khi kết hợp các thành phần này với nhau sẽ tạo thành lớp bọt bao phủ trên bề mặt của xăng dầu giúp tách chất lỏng dễ cháy nổ ra khỏi lửa và không khí, sau đó sẽ làm mát, khử hơi và bay hơi để chữa cháy. Đây là hệ thống chữa cháy được sử dụng để ngăn ngừa hỏa hoạn ở những nơi có chứa chất lỏng dễ cháy. 

>> Xem thêm: 

- Diễn tập phòng cháy chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ tại Khu nhà xưởng dịch vụ KIZUNA 1

- Tập huấn PCCC tại khu nhà xưởng dịch vụ Kizuna 1

Bọt foam phòng cháy chữa cháy (Nguồn: Sưu tầm)

Vì sao cần lắp đặt hệ thống PCCC nhà xưởng?

Lắp đặt hệ thống PCCC nhà xưởng là một trong những quy định an toàn về phòng chống cháy nổ mà các chủ doanh nghiệp bắt buộc phải tuân thủ. Việc tuân thủ các quy định về phòng cháy chữa cháy nhà xưởng mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp, công trình thi công và người lao động như:

- Đề phòng các sự cố hỏa hoạn, cháy nổ có thể phát sinh. Các hệ thống PCCC nhà xưởng có thể tự động kích hoạt để dập tắt đám cháy, hạn chế tối đa thiệt hại cho công trình trong trường hợp cháy nổ mà không có sự hiện diện của con người.

- Lắp đặt hệ thống PCCC đạt chuẩn là một trong những yêu cầu quan trọng để có thể hoàn thành thủ tục hoàn công cho nhà xưởng.

- Công tác bảo dưỡng, bảo trì hệ thống PCCC nhà xưởng khá đơn giản và không tốn quá nhiều chi phí.

- Hệ thống PCCC có độ bền cao, chất lượng đảm bảo. Đồng thời, hiệu suất hoạt động của hệ thống PCCC khá cao, ổn định và an toàn.

- Môi trường làm việc đảm bảo an toàn, giúp người lao động an tâm hơn khi làm việc, từ đó nâng cao hiệu suất trong công việc.

Lý do cần thiết phải lắp đặt hệ thống PCCC nhà xưởng (Nguồn: Sưu tầm)

Quy định về hệ thống PCCC nhà xưởng, kho hàng cho các doanh nghiệp

Theo Nghị định 79 PCCC, doanh nghiệp bắt buộc phải tuân thủ các quy định về phòng chống cháy nổ trong suốt quá trình vận hành của kho - nhà xưởng sản xuất. Doanh nghiệp cần thiết lập hệ thống PCCC nhà xưởng, kho bãi để đảm bảo an toàn về phòng cháy chữa cháy theo các quy định sau đây:

- Nhà xưởng phải có các nội quy, biển báo, biển cấm sơ đồ hoặc biển chỉ dẫn liên quan đến phòng cháy chữa cháy, thoát nạn theo quy định phù hợp với đặc điểm và tính chất hoạt động của kho, nhà xưởng.

- Nhà xưởng, nhà máy phải phân công nhiệm vụ phòng cháy chữa cháy trong cơ sở một cách rõ ràng.

- Cơ sở hạ tầng: Đảm bảo về an toàn phòng cháy chữa cháy cho hệ thống chống tĩnh điện, chống sét, hệ thống điện; thiết bị bằng điện, thiết bị sinh lửa, sinh nhiệt; việc sử dụng nguồn nhiệt, nguồn lửa.

- Quy trình kỹ thuật, hoạt động sản xuất kinh doanh phải đảm bảo an toàn về phòng cháy và chữa cháy.

- Lực lượng phòng cháy chữa cháy tại nhà xưởng phải được tập huấn, rèn luyện về nghiệp vụ phòng cháy chữa cháy để đáp ứng yêu cầu chữa cháy tại chỗ.

- Các phương án về chữa cháy và thoát nạn phải được sự phê duyệt của các cấp có thẩm quyền theo quy định tại Điều 21 của Nghị định này.

- Đảm bảo về số lượng và chất lượng của các hệ thống, thiết bị liên quan đến việc phòng cháy chữa cháy theo quy định.

- Có văn bản thẩm duyệt, kiểm tra nghiệm thu của cơ quan Cảnh sát phòng cháy chữa cháy về việc phòng cháy chữa cháy đối với công trình Nhà kho vật tư, hàng hóa có khối tích từ 1000m3 trở lên.

- Lưu trữ hồ sơ quản lý, văn bản theo dõi hoạt động phòng cháy chữa cháy theo quy định.

Lưu ý: Các tiêu chuẩn về hệ thống PCCC nhà xưởng nêu trên phải được thực hiện trong suốt quá trình vận hành của kho - nhà xưởng. Các cơ quan chức năng có thể kiểm tra các nhà máy sản xuất, nhà khó, nhà xưởng theo quy định để đảm bảo đúng tiêu chuẩn về phòng cháy chữa cháy.

Bảng quy định, nội quy về hệ thống PCCC nhà xưởng (Nguồn: Sưu tầm)

Tìm hiểu chi tiết về hệ thống chữa cháy vách tường

Hệ thống PCCC vách tường là gì?

Hệ thống PCCC vách tường là hệ thống chữa cháy được đặt ở các cầu thang thoát hiểm, vách tường, hành lang thang máy... Hệ thống sử dụng nước để chữa cháy bao gồm hệ thống họng lấy nước vách tường kết hợp với trạm bơm. Khi nhà xưởng xảy ra sự cố cháy thì chỉ cần mở van chặn, áp lực dòng nước cao sẽ phun ra, hệ thống bơm nước sẽ tự động làm việc để cung cấp nước để dập tắt đám cháy.

Nguyên lý hoạt động

Để đảm bảo áp lực nước không đổi thì máy bơm sẽ được điều khiển bằng một trung tâm tự động. Khi áp lực giảm dần, bơm bù áp sẽ tự động làm việc để bù cho lượng áp suất vừa mất. Nếu đầu phun đã mở và áp lực nước bị giảm đột ngột, bơm chính sẽ hoạt động nhằm cung cấp nước chữa cháy và tín hiệu cho trung tâm báo động khác trong cùng một thời điểm.

Quy trình lắp đặt thi công

Thiết bị hệ thống bao gồm:

- Bồn/bể chứa nước

- Họng chữa cháy

- Cuộn vòi chữa cháy

- Đầu phun

- Tủ chữa cháy

- Thiết bị bơm

- Bảng điều khiển bơm

- Hệ thống đường ống và phụ kiện

- Các loại van khóa, van chữa cháy.

Dưới đây là quy trình lắp đặt hệ thống chữa cháy vách tường:

- Dựa vào bản vẽ kỹ thuật để đo lường, đánh dấu và cắt ống theo đúng kích thước đã thể hiện.

- Lắp đặt các giá treo đỡ ống đúng vị trí trên bản vẽ và được cố định chặt dựa theo kết cấu của công trình. 

- Kết nối các van, ống và phụ kiện thông qua các mối nối.

- Sử dụng bông khoáng (rockwool) và chất trét kén ngăn cháy để bịt kín khe hở. 

- Vệ sinh sạch sẽ  đường ống, van, phụ kiện.

- Kiểm tra thử áp lực, rò rỉ của đường ống.. 

- Đầu nối hoàn thiện hệ thống.

Hệ thống PCCC vách tường cho nhà xưởng

Tìm hiểu chi tiết về hệ thống chữa cháy Sprinkler

Khái niệm

Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler là hệ thống chữa cháy dùng  đầu phun kín. Các đầu phun này luôn ở chế độ thường trực và chỉ hoạt động khi nhiệt độ môi trường đạt đến giá trị kích hoạt chữa cháy nhất định. Vì vậy, hệ thống này chỉ có khả năng chữa cháy theo điểm trên một diện tích nhất định. Đây là hệ thống chữa cháy được sử dụng tại các cơ sở có nguy cơ cháy thấp hoặc trung bình.

Đặc điểm chính của hệ thống Sprinkler là trong đường ống sẽ luôn chứa đầy khí hoặc nước duy trì ở một áp lực nhất định.

Phân loại hệ thống Sprinkler

Hệ thống chữa cháy tự động Sprinkler được phân loại như sau:

- Phân loại dựa trên nguy cơ và nhiệt lượng phát sinh đám cháy:

+ Hệ thống chữa cháy dành cho cơ sở có nguy cơ cháy thấp.

+ Hệ thống chữa cháy dành cho cơ sở có nguy cơ cháy trung bình.

+ Hệ thống chữa cháy dành cho cơ sở có nguy cơ cháy cao.

+ Hệ thống chữa cháy dành cho cơ sở có nguy cơ cháy đặc biệt.

- Phân loại theo kiểu đường ống:

+ Hệ thống đường ống ướt.

+ Hệ thống đường ống khô.

+ Hệ thống đường ống luân phiên ướt - khô.

+ Hệ thống được nạp thêm dung dịch chống đóng băng.

+ Hệ thống tác động trước.

Nguyên lý hoạt động

- Áp lực làm việc của mạng đường ống hệ thống sprinkler luôn được duy trì nhờ vào máy bơm bù. Độ kín của các van không tuyệt đối vì thế sẽ có sự thất thoát nước từ mạng đường ống về nguồn cung cấp nước. Khi áp lực trong hệ thống giảm đến ngưỡng áp lực khởi động của công tắc thì tín hiệu điện sẽ được truyền về tủ trung tâm điều khiển. 

- Trung tâm điều khiển sẽ tác động đến các rơ le cung cấp điện để bơm bù cấp bù lượng nước bị hao hụt trong đường ống. Công tắc sẽ tự ngắt khi áp lực trong đường ống đạt đến giá trị ban đầu, từ đó tạo ra tín hiệu truyền về trung tâm điều khiển. Đồng thời, bơm bù sẽ tự động ngắt do nguồn điện cấp cho bơm bù bị cắt.

- Đầu phun sprinkler sẽ kích hoạt và nước trong đường ống sẽ phun vào đám cháy khi nhiệt độ tại nơi có cháy đạt đến ngưỡng nhiệt độ kích hoạt. Công tắc áp lực của máy bơm sẽ làm việc để cung cấp nước cho hệ thống khi áp lực nước giảm đến ngưỡng giá trị của công tắc bơm chữa cháy.

- Trong trường hợp máy bơm chữa cháy chính không hoạt động vì hư hỏng thì sau một thời gian nhất định, trung tâm điều khiển sẽ khởi động máy bơm dự phòng để tiếp tục cấp nước cho quá trình chữa cháy. Tắt bơm sau khi chữa cháy xong, đồng thời thay các đầu phun đã kích hoạt, tiến hành bảo dưỡng các thiết bị chính và chuyển hệ thống về trạng thái thường trực.

Nhiệt độ kích hoạt và áp lực đầu phun Sprinkler:

Bảng nhiệt độ kích hoạt và áp lực của đầu phun Sprinkler (Nguồn: Sưu tầm) 

Hệ thống PCCC nhà xưởng tại Kizuna đảm bảo các điều kiện an toàn về phòng cháy chữa cháy

Khu nhà xưởng dịch vụ Kizuna đang là lựa chọn tối ưu với các doanh nghiệp có nhu cầu thuê xưởng sản xuất. Nhà xưởng của Kizuna có diện tích đa dạng, thiết kế tối ưu, sử dụng 2 nguồn điện hỗ trợ tối đa cho quá trình sản xuất. Đặc biệt, Kizuna sở hữu hệ thống PCCC nhà xưởng đảm bảo các quy chuẩn an toàn về phòng cháy chữa cháy. Đây là yếu tố được đặt lên hàng đầu trong quá trình quản lý tại khi nhà xưởng dịch vụ Kizuna.

Các khu nhà xưởng được trang bị hệ thống PCCC hiện đại nhất, bao gồm cả hệ thống sprinkler, nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho nhân viên và tài sản của doanh nghiệp. Điều này không chỉ là cam kết của Kizuna tuân thủ các quy định về pháp luật PCCC mà còn là sự đầu tư vào sự an tâm của đối tác và khách hàng khi sử dụng dịch vụ của Kizuna. 

Tại Kizuna, an toàn không chỉ là cam kết - đó là một phần của văn hóa doanh nghiệp, và Kizuna tự hào là đối tác đáng tin cậy trong sự phát triển an toàn và bền vững của quý khách hàng.

Bài viết trên đã giải đáp về các quy chuẩn hệ thống PCCC nhà xưởng cũng như các quy định phòng cháy chữa cháy mới nhất 2023. Hy vọng, thông tin trên sẽ giúp các doanh nghiệp hiểu rõ về tầm quan trọng của hệ thống PCCC nhà xưởng từ đó biết cách lắp đặt đạt tiêu chuẩn về an toàn.

Tag: hệ thống thông gió tự nhiên nhà xưởng, hệ thống làm mát nhà xưởng, hệ thống chiếu sáng, hệ thống kho bãi logistics, hệ thống quản lý chất lượng TQM

Nguồn tham khảo: Nghị định 136/2020/NĐ-CP hướng dẫn Luật Phòng cháy và chữa cháy mới nhất