Liệu các doanh nghiệp FDI ở Việt Nam có được hưởng lợi từ chiến tranh thương mại Mỹ-Trung?
Trong 8 tháng đầu năm, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn nhất Việt Nam với doanh thu 38,6 tỷ USD, tăng 25,3% so với năm trước, tiếp theo là EU, Trung Quốc, ASEAN và Nhật Bản.
Chiến tranh thương mại có mang lại lợi ích cho các công ty FDI không?
Một báo cáo gần đây của nhà cung cấp dữ liệu tài chính Fiin Group cho thấy các công ty có vốn đầu tư nước ngoài chiếm gần như toàn bộ sự gia tăng xuất khẩu sang Mỹ khi tranh cãi thương mại của Mỹ với Trung Quốc càng tăng cao.
Ví dụ, trong lĩnh vực may mặc, từ tháng 6/2018 đến 2019, các doanh nghiệp FDI chiếm 84% giá trị xuất khẩu. Các nhà sản xuất hàng may mặc của Hàn Quốc tại Việt Nam là những người thắng lợi lớn nhất từ cuộc chiến thương mại, với 143 công ty Hàn Quốc chiếm gần một nửa giá trị xuất khẩu hàng may mặc của Việt Nam trong giai đoạn này, báo cáo cho biết.
Báo cáo cho rằng các tập đoàn Hàn Quốc đã nằm ở vị trí tốt hơn để gặt hái lợi nhuận bởi vì họ đã ở Việt Nam từ đầu những năm 2000 và có chuỗi cung ứng được thiết lập tốt trong nước. "Phần lớn các công ty Việt Nam vẫn có quy mô nhỏ và không đáp ứng yêu cầu của người mua nước ngoài về chất lượng, số lượng và chi phí", báo cáo nêu rõ.
Tình hình tương tự có thể thấy được trong xuất khẩu điện thoại và linh kiện. Các công ty Hàn Quốc và Đài Loan chiếm 98% tổng xuất khẩu điện thoại và linh kiện của Việt Nam trong năm kết thúc vào tháng 6/2019, chi phối bởi Samsung và Foxconn, nhà cung cấp chính của Đài Loan cho Apple. Các công ty Việt Nam chỉ đóng góp gián tiếp vào tăng trưởng xuất khẩu bằng cách cung cấp một số linh kiện cho các công ty nước ngoài này, báo cáo cho biết thêm.
Việt Nam - điểm đến đầu tư lý tưởng cho các doanh nghiệp FDI
Các hiệp định thương mại tự do như Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP) sẽ là động lực tăng trưởng chính của Việt Nam, vì chúng sẽ thúc giục các công ty FDI chọn quốc gia này vì "lợi thế thực sự" của họ, chứ không chỉ là nơi trú ẩn an toàn trong thời gian cuộc chiến thương mại.
Trong sáu tháng đầu năm, Việt Nam nằm trong số 10 quốc gia hàng đầu có thặng dư thương mại lớn nhất với Mỹ. Trong số 10 quốc gia này, chỉ có Malaysia và Việt Nam chưa va phải các biện pháp phòng vệ thương mại của Mỹ. Nhưng trong khi Malaysia và chín quốc gia khác chứng kiến tăng trưởng xuất khẩu của họ sang Mỹ bị sụt giảm trong kỳ, thì chỉ có Việt Nam tăng trưởng 27%.
