TPP - Cơ hội cho các nhà đầu tư nước ngoài
Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) là một hiệp ước về đầu tư và các quy định áp dụng trong khu vực giữa mười hai quốc gia trên khắp khu vực châu Á-Thái Bình Dương: Úc, Brunei, Canada, Chile, Nhật Bản, Malaysia, Mexico, New Zealand, Peru, Singapore, Hoa Kỳ , và Việt Nam (và hai quốc gia khác đang đàm phán là Đài Loan và Hàn Quốc) với mục tiêu thành lập một khu vực thương mại tự do với dân số 800 triệu USD, chiếm 30% thương mại toàn cầu và gần 40% nền kinh tế thế giới.
TPP mang lại cơ hội lớn cho Việt Nam, mở ra các thị trường và kết nối nền kinh tế của Việt Nam với Hoa Kỳ và các thành viên khác như:
• Đẩy mạnh xuất khẩu, giảm nhập siêu, thu hút đầu tư nước ngoài
• Quan hệ tự do thương mại với các thị trường lớn như Mỹ, Canada và cùng với việc loại bỏ thuế quan nhập khẩu từ Nhật Bản cho các sản phẩm nông nghiệp trong TPP sẽ là một “cú hích” thực sự cho hàng xuất khẩu của Việt Nam.
• Góp phần thu hút đầu tư nước ngoài tại Việt Nam
• Góp phần cải thiện các tổ chức kinh tế cũng như tăng cường cải cách hành chính
Ngân hàng Phát triển Châu Á đã dự đoán rằng TPP sẽ tác động lên tổng sản phẩm quốc nội và hầu hết các quốc gia thành viên sẽ có sự tăng trưởng kinh tế ổn định sau khi gia nhập khối thương mại tự do. New Zealand, Mexico và Malaysia có khả năng sẽ được hưởng lợi nhiều nhất nếu thỏa thuận thành công. Singapore, Úc, Nhật Bản và Việt Nam cũng sẽ được lợi từ Hiệp định này.
Theo thông báo của Viện Kinh tế quốc tế Peterson (PIIE), việc tham gia vào Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) sẽ mang đến lợi ích đáng kể cho Hàn Quốc trong chính sách chung của nước này về việc đàm phán các hiệp định thương mại tự do (FTA) với các đối tác thương mại quan trọng.
Hàn Quốc hiện có 9 FTA có hiệu lực, chiếm hơn một phần tư tổng thương mại của quốc gia, trong đó có các Hiệp định quan trọng với Hoa Kỳ và Liên minh châu Âu (EU), và nước này cũng đã có các Hiệp định thương mại có hiệu lực với 7 quốc gia TPP – Chile, Peru, Singapore, Mỹ, và 3 quốc gia trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) – Brunei, Malaysia và Việt Nam.
Gần đây Úc, Canada và Hàn Quốc đã ký kết FTA và các quốc gia TPP – Nhật Bản, Mexico và New Zealand đang tiếp tục các cuộc đàm phán thương mại về Hiệp định này.
Ngoài những lợi ích tăng thêm từ việc tiếp cận thị trường của các quốc gia này dễ dàng hơn trong khuôn khổ của Hiệp định TPP cấp cao, cần lưu ý thêm rằng việc tham gia TPP sẽ bổ sung một số quyền lợi thương mại mà Hàn Quốc đang hướng đến như quyền đàm phán FTA với Trung Quốc, đàm phán FTA ba bên với cả Trung Quốc và Nhật Bản, và quyền đàm phán Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực, một hiệp định đang được đàm phán giữa ASEAN và từng quốc gia đối tác FTA – Hàn Quốc, Australia, New Zealand, Trung Quốc, Ấn Độ và Nhật Bản.
Tổ chức PIIE chỉ ra rằng, “nếu thành công, các hiệp định sẽ tạo tiền đề cho hội nhập kinh tế giữa các quốc gia trong khu vực châu Á-Thái Bình Dương. Thật vậy, Hàn Quốc đã đề ra một mục tiêu trong chính sách thương mại cho thập kỷ tiếp theo là thúc đẩy hội nhập khu vực đóng một vai trò quan trọng và trở thành điểm then chốt giữa TPP và RCEP.” Việc này sẽ giúp hình thành khu vực tự do mậu dịch châu Á-Thái Bình Dương.
Tổ chức này còn nói thêm “Trong phạm vi rộng, những lợi ích này xuất phát từ tác động hội nhập sâu hơn với Nhật Bản, mặc dù Hàn Quốc cũng sẽ được hưởng lợi từ thương mại tăng thêm với Việt Nam, Mexico, và Malaysia … Tóm lại, TPP mang đến nhiều lợi ích cho Hàn Quốc (và Mỹ) vì Nhật Bản là một phần của hiệp định này. “
Đối với Việt Nam, TPP sẽ mở ra một thị trường lớn cho xuất khẩu, bao gồm các quốc gia mà Việt Nam chưa ký kết hiệp định thương mại tự do song phương như Hoa Kỳ, Canada và Mexico.
Từ nay đến năm 2015 tổng sản phẩm quốc nội của Việt Nam dự kiến sẽ tăng 26,2 tỷ USD, hay 7,7%, trường hợp có 11 quốc gia thành viên TPP. Nếu Nhật Bản chính thức gia nhập TPP, con số này là 35,7 tỷ USD hay tăng 10,5%. TPP sẽ là một động lực để thúc đẩy đầu tư và thậm chí tạo ra các dòng vốn đầu tư nước ngoài thứ hai vào Việt Nam, cũng giống như khi được kết nạp vào Tổ chức Thương mại Thế giới.
Các chuyên gia dự báo rằng Việt Nam sẽ thu được nhiều lợi ích chủ yếu từ Hoa Kỳ và Nhật Bản, hiện là các thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Vì vậy có rất nhiều cơ hội cho nhà đầu tư nước ngoài vì nhiều nhà đầu tư đang rời khỏi Trung Quốc và chuyển hướng đầu tư sang các địa điểm đầu tư tiềm năng như các quốc gia Đông Nam Á, trong đó Việt Nam đã nổi lên như một điểm đến đầy hấp dẫn cho nhà đầu tư.
Tuy nhiên, có một số thách thức mà Việt Nam cần phải đối mặt trong quá trình hội nhập sâu bao gồm cả các yêu cầu về xuất xứ, bản quyền, tính minh bạch, đối xử bình đẳng giữa các doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp tư nhân, v.v. Vì thế, việc nghiên cứu những thuận lợi và bất lợi của Việt Nam và phân tích các tác động của TPP lên nền kinh tế là một sự chuẩn bị cần thiết cho các doanh nghiệp Việt Nam để tham gia vào TPP một cách chủ động và hiệu quả.
